Hervorming doelgroepenbeleid: focus op jongeren, 55-plussers en mensen met een arbeidshandicap

Sinds 1 juli 2014 zijn de gewesten bevoegd voor de invulling van de RSZ-kortingen gericht op een bepaalde doelgroep van werknemers. De Vlaamse regering heeft van die gelegenheid gebruik gemaakt om de maatregelen waarvoor werkgevers een extra lastenverlaging kunnen genieten, te beperken tot 3 doelgroepen: de jongeren, de 55-plussers en de personen met een arbeidshandicap. In het decreet houdende het Vlaamse doelgroepenbeleid wordt de basis voor deze operatie vastgelegd.

Met de zesde staatshervorming zit het doelgroepenbeleid volledig bij de deelstaten. Het doelgroepenbeleid dient om bepaalde groepen die moeilijk aan een baan geraken, aan het werk te helpen via bijvoorbeeld kortingen op de bijdragen aan de sociale zekerheid die de werkgever betaalt.

De vereenvoudiging van de doelgroepkortingen is het eerste hoofdstuk van het Vlaamse Banenpact. De vele RSZ-kortingen worden herleid naar jongeren en ouderen. Voor de mensen met een handicap en psychosociale problematiek blijft men werken met een premie.

Doelgroepvermindering voor jonge werknemers

De federale doelgroepverminderingen voor jongeren richten zich tot de laaggeschoolden en een kleine groep van langdurig werkloze middengeschoolden.
Het nieuwe doelgroependecreet breidt het scholingscriterium uit en laat de Vlaamse Regering de loongrens bepalen. De focus ligt op starters en intreders op de arbeidsmarkt, vandaar een leeftijdsgrens op jonger dan 25 jaar. De leeftijdsgrens van 18 jaar wordt geschrapt. Tijdens de periode van deeltijds leren en werken kan de werkgever rekenen op een doelgroepvermindering voor de leerling. Bij een aanwerving na de periode van leren en werken bij eenzelfde werkgever, kan die werkgever nog steeds beroep doen op de doelgroepvermindering voor jonge werknemers.
De groep wordt beperkt tot de laag- en middengeschoolden (zonder diploma hoger onderwijs).
Indien de jongere tijdens de periode van de doelgroepvermindering een kwalificatie haalt, behoudt de werkgever de RSZ-korting.
Let op! De startbaanverplichting als voorwaarde voor de doelgroepvermindering wordt geschrapt. Die verplichting is trouwens een federale bevoegdheid gebleven.

Doelgroepvermindering voor oudere werknemers

Enkel werkgevers uit de privésector (werknemers van categorie 1) komen in aanmerking voor de doelgroepvermindering voor oudere werknemers op basis van de leeftijd van de werknemer.
Werkgevers uit de non-profitsector (categorie 2) en de beschutte werkplaatsen (categorie 3) kunnen een specifieke structurele vermindering en de Sociale Maribel gebruiken.
De leeftijdsgrens wordt opgetrokken tot 55 jaar (voordien 54 jaar).
De doelgroepkorting voor 55-plussers zal gelden voor aanwerving én retentie van werknemers. Die werknemers worden opgedeeld in een categorie 55 tot 59 jaar en een categorie vanaf 60 jaar.
Verminderingen die worden toegekend in het kader van 'activa', doorstromingsprogramma's en de sociale inschakelingseconomie (SINE) worden opgeheven. De Vlaamse Regering moet wel overgangsmaatregelen voor deze langdurige werkzoekenden voorzien.

Tegemoetkoming voor personen met een arbeidshandicap

Voor personen met een arbeidshandicap wordt de huidige Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) behouden. Maar, vanaf 1 juli 2016 wordt het beheer van de VOP toevertrouwd aan het Departement Werk en Sociale Economie (WSE). De VDAB zal zich toespitsen op de attestering van de personen met een arbeidshandicap en het evalueren van het rendementsverlies bij de verlenging of verhoging van de steun.
Een 'persoon met een arbeidshandicap' is elke persoon met een langdurig en belangrijk probleem van deelname aan het arbeidsleven dat te wijten is aan het samenspel tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren. De mensen met een psychosociale problematiek zijn toegevoegd met het oog op de doorstroom van sociale economie naar het normaal economisch circuit.

In werking?

De datum waarop het Decreet van 4 maart 2016 houdende het Vlaamse doelgroepenbeleid in werking treedt, ligt nog niet vast. Dit decreet is wel de eerste stap in de vereenvoudiging van een kluwen van 36 verschillende maatregelen naar drie doelgroepen met vereenvoudigde bedragen. Uiteraard zijn overgangsmaatregelen noodzakelijk. Wordt vervolgd.