Nieuwe regels moeten bewarend beslag in de btw efficiënter maken

In de strijd tegen btw-fraude, kregen btw-ambtenaren tien jaar geleden de mogelijkheid om bewarend beslag te leggen op verdachte goederen. In de praktijk bleek dat niet ver genoeg te gaan, waardoor fraudeurs via achterpoortjes toch aan beslag konden ontsnappen. Nieuwe regels geven de ambtenaren extra slagkracht om het systeem efficiënter te maken.

Wie?

Btw-ambtenaren hebben de bevoegdheid om in de uitvoering van hun taak bewarend beslag te leggen op goederen.

Wat?

De ambtenaren kunnen in de eerste plaats bewarend beslag leggen op verdachte goederen. De nieuwe regels breiden de mogelijkheden echter gevoelig uit, waardoor vanaf nu alle roerende goederen voor beslag in aanmerking komen, die bij de btw-plichtige aangetroffen worden en waarvan tijdens het onderzoek niet wordt bewezen dat ze uitsluitend aan derden toebehoren.

Sommige goederen blijven ook nu onbeslagbaar. Het gaat om levensnoodzakelijke of persoonlijke goederen zoals kasten, tafel, bed, kledij, ...

Wanneer?

De btw-ambtenaren zullen bewarend beslag kunnen leggen als zij tijdens hun onderzoek feiten vaststellen die wijzen op ernstige fraude, en die hebben bijgedragen tot een overtreding van de btw-regelgeving.

Hoe?

Het administratief bewarend beslag is een verregaande inbreuk op het eigendomsrecht van een belastingplichtige/verdachte. Er moet dan ook omzichtig mee worden omgesprongen. Om de rechten van de belastingplichtige te vrijwaren, zijn er strikte procedureregels voorgeschreven. Die volgen deels de gewone regels voor beslag, maar wijken er op enkele aspecten van af.

De ambtenaar moet een proces-verbaal opstellen. Dit moet onder andere de volgende  gegevens bevatten:  datum en plaats van het beslag, naam, voornaam, graad en hoedanigheid van de verbaliserende ambtenaren, de identificatie van de beslagene door de vermelding van zijn ondernemingsnummer, de feiten die wijzen op ernstige fraude en bijgedragen hebben tot de overtreding van de btw-regelgeving, motivatie van de hoogdringendheid van het beslag,  de belastingschuld die zeker is en vaststaand of vatbaar voor een voorlopige raming, inventaris en omschrijving van de beslagen goederen, ...

Na het opstellen van het proces-verbaal moet de ambtenaar ...

hiervan onmiddellijk een afschrift uitreiken aan de beslagene. Indien dat niet kan, moet de ambtenaar binnen de twee weken - op straffe van nietigheid - het afschrift per aangetekend schrijven aan hem bezorgen

binnen de drie dagen na afgifte van het afschrift een bericht van beslag opmaken en aan de beslagene bezorgen.

Omdat het beslag een verregaande inbreuk is op de rechten van de beslagene, moet er ook nog een rechter tussenkomen die de geldigheid van het beslag moet controleren. Dit moet binnen de twee maanden gebeuren. De beslagrechter bekijkt o.a. of de waarde van de beslagen goederen in verhouding staat tot de zekere en vaststaande belastingschuld. Indien nodig zal de rechter het beslag aanpassen.

Wanneer de beslagrechter het beslag geldig heeft verklaard, komt er een volgende stap. De ambtenaar moet dan een dwangbevel uitvaardigen voor de belastingschuld waarvoor het beslag werd gelegd. Zo wordt het bewarend beslag een uitvoerend beslag. Dit moet binnen een termijn van drie maanden, te rekenen vanaf de kennisgeving van het oorspronkelijke proces-verbaal. De ambtenaar heeft dus geen drie maanden vanaf de goedkeuring door de rechter.

De beslagrechter speelt ook een rol als de beslagene van mening is dat het beslag onterecht werd gelegd. De belastingplichtige heeft immers drie maanden vanaf de betekening van het proces-verbaal om beroep in te stellen, waarbij hij kan vragen om het beslag te wijzigen of op te heffen. De beslagrechter kan deze vraag behandelen samen met de vraag om goedkeuring.

Besluit

Deze nieuwe regels zouden moeten leiden tot meer efficiëntie bij het leggen van bewarend beslag. Hoe het in de praktijk zal werken, moet echter nog blijken.