Een retributie: wat is dat?

Een retributie en een belasting zijn bedragen die u aan de staat verschuldigd bent. Een retributie betaalt u voor een specifieke dienstprestatie. Een belasting is een meer algemene bijdrage. Maar wat houdt dat onderscheid verder precies in? Een korte analyse.

Het begrip 'retributie'

Een 'retributie' is een vergoeding die door een overheid wordt opgelegd voor het individuele voordeel dat de burger haalt uit een overheidsdienst waarop hij vrijwillig een beroep heeft gedaan.

Het is dus verwant aan belastingen, omdat het ook aan de overheid moet worden betaald, maar verschilt er ook op enkele fundamentele aspecten van.

Een retributie...

betaal je voor een duidelijke, individuele prestatie van de overheid, terwijl een belasting de algemene kosten van de overheid dekt (je krijgt er geen specifieke dienst voor)

betaal je omdat je (vrijwillig) beroep doet op de dienst, een belasting wordt je opgelegd

is bijvoorbeeld het parkeergeld dat je betaalt voor het gebruik van een parkeerplaats op de  openbare weg al dan niet via een parkeermeter

Let op het is niet omdat een gemeente een vergoeding een 'retributie' noemt dat dit ook een retributie is. Een rechter kan oordelen dat de vergoeding eerder de aard van een belasting heeft. De rechter zal daarbij kijken naar de werkelijke kenmerken van de vergoeding.

Belang van het onderscheid

Op belastingen en retributies zijn er (gedeeltelijk) andere regels van toepassing:

bij retributies kan de overheid als sanctie (bv. bij niet betaling) geen boete opleggen

gemeentes die belastingen en/of retributies opleggen, worden door een hogere overheid gecontroleerd. Die kan de mogelijkheden van de lokale overheid (bv. de gemeente) inperken als die een retributie/belasting wil opleggen die in strijd is met de wet of grondwet. Voor belastingen is deze hogere overheid de federale overheid, voor retributies zal dit normaal gezien de gewestelijke overheid zijn

retributies worden als ze niet spontaan worden betaald,  ingevorderd via een burgerlijke invorderingsprocedure, waarbij de wanbetaler wordt gedagvaard voor de bevoegde burgerlijke rechtbank

tegen een vonnis in eerste aanleg over een geschil over retributies kan de verliezende partij alleen in hoger beroep gaan als het bedrag van het geschil hoger is dan 1.860 EUR. Geschillen over lagere bedragen zijn 'niet vatbaar voor hoger beroep' . Er wordt maar één keer over geoordeeld: in eerste en laatste aanleg. Een geschil over een belasting is altijd vatbaar voor hoger beroep, ongeacht het bedrag

Een speciaal geval: verhaalbelasting

Een speciaal geval zijn de verhaalbelastingen. Verhaalbelastingen zijn belastingen waarbij de kosten die een gemeente heeft gemaakt om een dienst te leveren, worden teruggevorderd van een  groep inwoners van de gemeente die onweerlegbaar wordt geacht voordeel te halen uit de prestatie van de gemeente. Onweerlegbaar wil hier zeggen dat de bewoners niet aan betalen kunnen ontsnappen door aan te tonen dat ze er toch geen voordeel bij hebben. Het klassieke voorbeeld zijn wegenis- en rioleringsbelastingen, waar de gemeente de kosten voor werken aan een straat afwentelt op de bewoners van die straat. Dit lijkt wat op een retributie, maar is wel degelijk een belasting. Het is een vergoeding voor een prestatie waarvan niet één specifieke persoon geniet, maar een groep belastingplichtigen. Bovendien kunnen de bewoners van de straat niet kiezen of zij al dan niet gebruik maken van deze prestatie.