Zijn de kosten bij aankoop aandelen aftrekbaar?

De btw op kosten die een onderneming maakt bij de aankoop van aandelen, zijn aftrekbaar. Het Hof van Justitie oordeelt immers dat ook voorbereidende handelingen recht geven op aftrek. Meer zelfs, ook als de aankoop uiteindelijk niet (helemaal) doorgaat, blijven de kosten aftrekbaar.

Voorbereidende handelingen

Btw-plichtigen hebben recht op aftrek voor uitgaven die ze doen in functie van hun eigen economische activiteit, bv. btw op aankoop van een machine die gebruikt wordt in de productieafdeling, btw op diensten van een communicatiebureau dat reclame verzorgt voor de onderneming.

Wie een onderneming start, maakt echter al kosten voor de onderneming echt van start gaat. Het gaat dan om allerlei voorbereidende handelingen: onderzoek naar haalbaarheid van de plannen, laten ontwerpen van een website, zoeken van een pand om de activiteit in uit te oefenen. Het is een vaste regel geworden (op basis van rechtspraak van het Hof van Justitie) dat deze voorbereidende handelingen tot de (latere) economische activiteit behoren.

Zelfs als activiteit uiteindelijk niet wordt uitgeoefend

Ook als de activiteit uiteindelijk niet van de grond komt, blijft het recht op aftrek bestaan. Bijvoorbeeld: een btw-plichtige komt na onderzoek tot de conclusie dat de activiteit financieel niet leefbaar zal zijn. De btw op deze studiekosten is aftrekbaar.

Passieve versus actieve holding

Voor holdings gelden bijzondere regels:

Een passieve holding die alleen aandelen aanhoudt, heeft geen recht op aftrek. Dus ook niet voor de btw op kosten gemaakt voor het verwerven van haar deelnemingen.

Een actieve holding die zich mengt in de werking van de vennootschappen waarin ze een deelneming heeft, heeft wel recht op aftrek. De inmenging in de werking van de vennootschap, moet wel verband houden met de activiteit van de vennootschap. Dat kan o.a. door administratieve, boekhoudkundige, financiële, commerciële en technische diensten aan te bieden. Een loutere inmenging in het beleid van de vennootschap is niet voldoende.

Wat dan bij de aankoop van aandelen?

De aankoop van aandelen kan gezien worden als een voorbereidende handeling. De holding die daarvoor kosten maakt, mag de btw dus aftrekken. Maar alleen op voorwaarde dat ze de intentie heeft bijkomende diensten te leveren (bv. managementdiensten) tegen betaling aan de vennootschap waarvan ze de aandelen koopt.

Een voorbeeld uit de rechtspraak van het Hof van Justitie

Het Hof van Justitie heeft dit allemaal nog eens bevestigd in het Ryanair-arrest. Ryanair wilde alle aandelen kopen van een andere vliegmaatschappij. Om de aankoop correct te laten verlopen, werd eerst advies ingewonnen. Omwille van mededingingsregels kon uiteindelijk maar een deel van de gewenste aandelen overgenomen worden. Het Hof oordeelde dat Ryanair toch de btw op de advieskosten volledig in aftrek kon nemen.